Hisse senedi piyasası iniş ve çıkışlardan payına düşeni almıştır, ancak gerçek hisse senedi balonları tarihin nadiren tanık olduğu bir olgudur. 2000’deki dotcom balonu, İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde gerçek bir ABD hisse senedi piyasası balonu ve çöküşünün en önemli örneği olarak duruyor.
Teknolojinin başını çektiği bu patlama ve ardından gelen çöküş, diğer piyasa çöküşlerinden farklı olarak dışsal bir şok ya da olay tarafından değil, bazılarının yatırımcıların ‘irrasyonel coşkunluğu’ olarak adlandırabileceği bir durum tarafından tetiklenmiştir.
Dotcom çöküşü, çok az gelir ya da kar ile çok yüksek değerlemelerle işaretlenmiş ve kaçınılmaz bir düşüşe yol açmıştır. Buna karşın, günümüz teknoloji sektörü pahalı olmasına rağmen önemli bir gelir artışı ile desteklenmekte ve daha istikrarlı bir temele işaret etmektedir.
Potansiyel aşırı değerlenmeye ilişkin endişelere rağmen, mevcut teknoloji patlaması bu yıl 2 trilyon dolar gelir ve 300 milyar dolar kâr beklentileriyle destekleniyor.
Tarihsel olarak, piyasa toparlanmaları süre ve güç açısından değişiklik göstermiştir. Nasdaq‘ın 2000 yılındaki çöküşten sonra toparlanması 16 yıl sürmüş ve en yüksek seviyesinden %80 oranında düşmüştür. Buna kıyasla, piyasa 1987 Kara Pazartesi çöküşünden ve 2008 ve 2020 finansal krizlerinden çok daha hızlı bir şekilde toparlandı ve önemli parasal ve mali desteklerle desteklendi.
Ritholtz Wealth Management’ın CIO’su, ‘Muhteşem 7’ mega teknoloji hisselerinin piyasayı yükselttiğini ve adil değerin üzerinde olabileceğini, ancak balon bölgesine ulaşmadıklarını belirtiyor. Piyasa nadiren ‘adil değer’ olarak kabul edilen noktaya yerleşir ve büyük hisse senetleri genellikle bunun üzerinde işlem görür.
Bugün teknolojinin verimliliği artırıcı etkilerine ilişkin iyimserlik geçmişe kıyasla daha haklı olabilir. Nasdaq ve S&P 500, 2021’den bu yana ayı piyasaları yaşadı ancak o zamandan beri yeni rekor seviyelere yükseldi.
Bu direnç, S&P 500’ün piyasa değerinin son beş ayda yaklaşık 11 trilyon dolar artmasıyla, sağlıklı tüketici ve şirket bilançolarıyla desteklenen mevcut piyasanın gücünün bir göstergesidir.
Columbia Business School’da profesör olan Brett House, mevcut teknoloji patlamasının tarihin bir tekrarı olmadığına inanıyor. House’un değerlendirmesi doğruysa, gelecekteki herhangi bir piyasa düzeltmesi daha az şiddetli ve daha kısa süreli olabilir. Değerlemelerin altında yatan nedenler, sadece umut ya da momentumun ötesinde, olası bir düzeltmenin ölçeğini ve uzunluğunu hafifletebilir.
Borsanın yolculuğu genellikle öngörülemezdir ve beklentileri yönlendirecek çok az tarihsel emsal vardır. Piyasada bir gerileme olasılığı her zaman mevcut olsa da, mevcut ekonomik göstergeler ve teknoloji sektörünün gücü, önceki çöküşlere kıyasla daha sağlam bir piyasaya işaret ediyor.
Reuters bu makaleye katkıda bulunmuştur.
Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için Şart ve Koşullar bölümümüze bakın.
